Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




Zdjęcia niezidentyfikowane (Wrocław), Wrocław
pavelo: Całkiem możliwe, że ten napis to Heringe. Byłoby dobrze, jakby tak jeszcze sprawdził kol. pietrzepawle w adressbuchach z 1911 lub 1912, czy faktycznie wcześniej też handlowano tam rybami. Jakoś ciężko mi znaleźć inne podobnie wyglądające skrzyżowanie...
Instalacja Paprykarz Szczeciński, ul. Wendy Apolinarego Tadeusza, Szczecin
MacGyver_74: Jeżeli chcesz przypomnieć sobie tamte wrażenia to polecam paprykarz z firmy Łosoś w Ustce. Zachowali oryginalne proporcje. :)
Miejska Szkoła Artystyczna I stopnia im. Konstantego Ryszarda Domagały, ul. Jana Pawła II, Mińsk Mazowiecki
Zdzisław K.: W Krakowie przed wejściem do baru "Vis a Vis" ustawiona jest ławeczka Piotra Skrzyneckiego.
Stacja kolejowa Warszawa Główna, ul. Kolejowa, Warszawa
MacGyver_74: Przeniosłem :)
Budynek nr 1-9, ul. Chachaja Władysława, Wrocław
Zdzisław K.: W tle osiedle Nowy Oporów.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Sendu
Parsley
Sendu
Rob G.
Rob G.
MacGyver_74
MacGyver_74
Sendu
Sendu
Danuta B.
Danuta B.
Zbigniew Waluś
Danuta B.
Danuta B.
Alistair
Zbigniew Waluś
Zbigniew Waluś
Danuta B.
Alistair
Danuta B.
Danuta B.

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Niemieckie Obozy Koncentracyjne/ Pracy w Wałbrzychu
Autor: RafalSzz°, Data dodania: 2016-10-21 21:53:37, Aktualizacja: 2016-11-21 16:52:57, Odsłon: 8014

Niemieckie Obozy Koncentracyjne/ Pracy na terenie Wałbrzycha

Na terenie obecnego Wałbrzycha, podczas II wojny światowej, zlokalizowanych było kilkanaście niemieckich obozów pracy i spora filia obozu koncentracyjnego. Prawdopodobnie największym podobozem koncentracyjnym  w Wałbrzychu, był obóz ( niem.AL. Waldenburg )  w dzielnicy Gaj.
Wszystkie podobozy podlegały pod główny obóz koncentracyjny Gross Rosen w Rogoźnicy koło Wałbrzycha.
 
Obozy koncentracyjne podlegały Głównemu Urzędowi Bezpieczeństwa Rzeszy oraz Głównemu Urzędowi Gospodarki i Administracji SS.
Całkowita liczba i los więźniów  przebywających w obozach na terenie Wałbrzycha, nie jest znany. Spekuluje się, że w zasypanych podziemiach Wałbrzycha, mogą znajdować się szczątki więźniów zasypanych żywcem. Na terenie miasta i okolic mogą znajdować się masowe groby więźniów, tak jak w przypadku potwierdzonego masowego grobu w Szczawnie Zdroju przy cmentarzu. Taka ilość niemieckich obozów na terenie Wałbrzycha, wynikała z zapotrzebowania rąk do pracy w przemyśle, który to przemysł był kluczowy w rozwoju Dolnego Śląska oraz wykorzystywany  do realizacji przedsięwzięcia militarnego III Rzeszy.
Na terenie Wałbrzycha znajdowały kopalnie węgla, fabryki zbrojeniowe, fabryki chemiczne, koksownie, elektrownie przesyłające  prąd nawet do czeskiej Pragi,  gazownie przesyłające gaz do Wrocławia, Świdnicy a nawet Drezna oraz huty. Budowano również tajne podziemne kompleksy o niewyjaśnionym do końca przeznaczeniu. Stąd też, potrzeba była duża siła robocza.

Według źródeł i pozyskanych informacji, ustalić można że, na terenie obecnego Wałbrzycha zlokalizowano następujące obozy:

1.  AL. Waldenburg  obóz koncentracyjny filii Gross Rosen w dzielnica Gaj przy ulicy Królewieckiej. Prawdopodobnie był to największy obóz w Wałbrzychu.  Źródła Muzeum Holokaustu w Nowym Jorku (ang. United States Holocaust Memorial Museum). Podają dwie listy więźniów tego obozu, na pierwszej z nich widnieje 136 osób, na drugiej liście widnieje  661 osób. Łącznie ustalono, że daje to  około 800 osób przebywających w tym obozie, chociaż liczba więźniów była znacznie większa. Ponieważ z  relacji świadka i więźnia Jacob Hennenberg, lista dotyczy tylko przeniesionych więźniów z obozu ze Świebodzic  w dniu 1 października 1944 roku. Listę tych więźniów przekazał urodziny w Oświęcimiu Jacob Hennenberg, który trafił do obozu w Świebodzicach, później wraz z innymi został przeniesiony do obozu w Wałbrzychu pod numerem 64242.

Jak relacjonuje Jacob Hennenberg. Dzień zaczynał się przed świtem. Po porannym apelu zaczynała się praca, Jacob Hennenberg pracował jako murarz. Powrót do obozu był wieczorem, dostawało się wtedy posiłek w postaci  zupy i porcji chleba. Więźniowie chorzy i niezdolni do pracy, byli transportowani do obozu Gross Rosen i skazywani na śmierć. Jacob potwierdza, że 8 maja obóz wyzwoliła Armia Radziecka.

Jak podaje muzeum w Nowym Jorku, selekcja więźniów ze Świebodzic którzy mieli dotrzeć do nowego obozu AL. Waldenburg w Wałbrzychu. Odbyła się 30 września 1944 roku, selekcja była oparta na potrzeby powstania nowego obozu o nazwie KL Waldenburg w Wałbrzychu. Pierwszy transport więźniów to mężczyźni  w liczbie 132. Transport odbył się w dniu 1 października 1944 roku. Po kilku dniach odbył się drugi transport więźniów, który został połączony z więźniami ze Świebodzic i Klęcina. Głównie w grupie więźniów przebywali Żydzi z Małopolski i Górnego Śląska, nieliczna grupa obywateli pochodzenia żydowskiego pochodziła z krajów Europy Zachodniej. Obecnie zabudowa obozu częściowo  zachowana.

2. Obóz przymusowej pracy w dzielnicy Piaskowa Góra między ulicami Norwida, Głównej i Rabiegi oraz Parkiem Sybiraków ( Obecny teren komisariatu nr 1). Przebywali tam jeńcy pochodzenia polskiego, francuskiego, włoskiego, brytyjskiego oraz powstańcy warszawscy. Obóz istniał do wyzwolenia czyli 8  mają 1945 rok. Prawdopodobnie na terenie obozu, znajdował się barak o zaostrzonym rygorze. Obóz częściowo zachowany.  

3. Obóz pracy przy zamku Książ. ( Arbeitslager (AL) Fürstenstein / Bauvorhaben Riese ) AL Fürstenstein zorganizowano na wzgórzu w pobliżu parkingu głównego przy zamku Fürstenstein (Książ), w maju 1944 r. Więźniami byli Żydzi, obywatele z Polscy, Węgier i Grecji. W obozie było około 700 więźniów. Głównym ich zajęciem było drążenie sztolni pod zamkiem. Ponadto pracowali przy przeładunku materiałów budowlanych z bocznicy wąskotorowej od stacji Szczawienko. Około 16.02.1945 r. nastąpiła ewakuacja obozu. Więźniowie dotarli pieszo do Trutnova (Czechy), a następnie koleją do KL Flossenbürg.  Pracownicy tego obozu mogli pracować realizacji przedsięwzięcia związanego ze "Złotym Pociągiem". Obóz nie istnieje.

4. Obóz pracy przy ulicy Starachowickiej w dzielnicy Stary Zdrój ( Gärtnerhaus / Russenlager ) liczba więźniów nie jest znana, obiekty częściowo zachowany. Przebywali tam głównie jeńcy pochodzenia rosyjskiego.

5. Obozy pracy w dzielnicy Nowe Miasto przy ulicy Osiedleńców. wg. powojennego świadka znajdowały się tam cztery baraki i brama z szyldem jak w Auschwitz. Wszystko było ogrodzone siatką, świadek jako dziecko nie pamięta co tam było napisane. Również jeden z obozów znajdował się przy ulicy Psie Pole przy Komisariacie Policji nr 2. Obóz znajdował się również przy ulicy Piłsudskiego przed serpentynami, tu gdzie dzisiaj jest skwer i siłownia na powietrzu. Prawdopodobnie więźniowie tych obozów, pracowali nad realizacją podziemnego schronu w Kopalni Herman. Obóz nie istnieje.

6. Obóz pracy w dzielnicy Biały Kamień przy stacji kolejowej. Z zapisku Muzeum Żydów Polskich  ( Dzieje wałbrzyskich żydów ) jest zapis świadków polskich,  będących więźniami w tym obozie. Świadkowie głównie odnoszą się do masowego grobu znajdującego się  w Szczawie Zdroju na cmentarz przy ulicy Prusa.  W innych źródłach istnieją również przesłanki, że taki obóz znajdował się u podnóża góry Chełmiec, od ulicy Piasta w Leśnym sanatorium dla dzieci.  Które było zbudowane przed wojną jako sanatorium dla dzieci z chorobami płuc.  W czasie wojny przekształceno w obóz pracy. Jeńcy pracowali w kopalni Thorez, codziennie rano przechodząc koło stanowisk artylerii przeciwlotniczej zlokalizowanej przy ul. Andersa. Obozy nie istnieją.

7. Obóz pracy zlokalizowany na terenie kopalni Victoria. ( w miejscu szybu Kopernik ) Obóz istniał od 1940 r. do wyzwolenia. Jeńcy pracowali na torach kolejowych na trasie Świebodzice - Boguszów. W maju 1944 r. z obozu uciekło około 40 jeńców. Obóz nie istnieje.

8. Obóz pracy przy ulicy Moniuszki 45a z przesłanek wynika, że znajdowały się tam  magazyny obrony cywilnej. Obóz działał od 1940r. do wyzwolenia. Głównie przebywali w nim jeńcy polscy i pracowali  w zakładzie Camela. Prawdopodobnie na terenie zakładu Camela zlokalizowany był przejściowy obóz dla przesiedleńców nieletnich z okolic Katowic. Obóz częściowo zachowany.

9. Obóz pracy dla przesiedleńców z okolic Poznania. Z przesłanek wynika, że znajdował się w obiektach przyklasztornych w dzielnicy Sobięcin, na terenie obecnej szkoły - Prywatne Gimnazjum i Liceum Sióstr Niepokalanek.

10. Obóz pracy na osiedlu Matylda, jeńcy pracowali w fabrykach chemicznych przy produkcji benzolu. Obóz częściowo istnieje w postaci fundamentów.
11. Obóz pracy przy Hucie Szkła ul. Wrocławska przebywało tam 130 jeńców. Baraki znajdowały się przy obecnym sklepie NETTO. Obóz nie istnieje.

12. Obóz pracy przy ulicy Wrocławskie 57. ( Gemeischaftslager Gasthof Eisemes Kreuz Waldenburg-Altwaser )  głównie przebywali tutaj Rosjanie, po powstaniu warszawskim Polacy. Obóz znajdował się przy obecnej ul. Wrocławskiej 57 (Breslau Strasse 57 i należał do Augusta Schmidta tele. 1130 ). Jeńcy pracowali w  ( Carlshuette Maschinen przy obecnej ul. Armii Krajowej - była zajezdnia autobusowa) i zakładach zbrojeniowych przy ul. Giserskiej. Produkowano zapalniki do bomb i min. Budynek obozu istnieje.

13. Obóz pracy przy ulicy Wrocławskiej 1. Obecnie teren należy do Wałbrzyskiej Spółki Gazowniczej przy ul. Wrocławskiej.  Na miejscu baraków stoją budynki gospodarcze i garaże. Jeńcy pracowali w zakładach włókienniczych Petzolda. Obóz nie istnieje.

14. Obóz pracy przy ulicy Wrocławskiej 109. Baraki obozu znajdowały się za obecnym domem dziecka "Rodzinka". Jeńcy  pracowali w zakładach metalowych, które produkowały części do okrętów podwodnych. Prawdopodobnie jeńcy byli zmuszani do pracy w podziemiu, które znajduje się pod budynkiem administracyjnym domu dziecka. Obóz częściowo istnieje.

15. Obóz pracy przy ulicy Żelaznej, jeńcy pracowali głównie na torach kolejowych.
16. Obóz pracy przy ulicy Średniej - Wschodniej, przebywali tam jeńcy pochodzenia rosyjskiego.  Jeńcy byli okrutnie traktowani, wielu z nich zmarło.
17. Obóz pracy przy ulicy Baczyńskiego w świetlicy, obecnie znajduje się tam kaplica. Jeńcy byli obywatelami Włoch, pracowali głównie na roli. Obóz istnieje.

18. Obóz pracy przy ulicy Lubelskiej. W miejscu gdzie ma powstać Centrum Przesiadkowe, głównie przebywali tam Francuzi.Obóz nie istnieje.
19. Obóz pracy przy Szybie Tytus - dzielnica Konradów . Jeńcy pochodzenia rosyjskiego zakwaterowani byli w łaźni. Mieszkanka Konradowa wspomina, że jako dziecko kontaktowała się z jeńcami, robili dla dzieci zabawki drewniane, jeńcy swobodnie chodzili po lasach zbierając drewno.
20. Obóz pracy na Osiedlu Wanda, baraki znajdowały się za zbudowanym szybem, jeńcy pracowali w kopalni. Obóz częściowo może istnieć.
21. Obóz pracy Park Sobieskiego. Jeńcy pochodzenia angielskiego pracowali w kamieniołomie przy ulicy Lotników.
22. Obóz pracy przy ulicy Pocztowej, jeńcy pracowali przy budowie obiektów podziemnych.
23. Obóz pracy przy ulicy Jagielońskiej, zakwaterowani byli w pierwszym budynku, jeńcy byli pochodzenia rosyjskiego. Pracowali przy budowie osiedla i przy szybie lub sztolni  w dzielnicy Gaj.

24. Obóz pracy przy ulicy 1 Maja przy Szybach Siostrzanych.

Opracował RafalSzz

W oparciu o źródło

http://walbrzych4you,pl 

http:/izba.centrum.zarow.pl


/ / / / 27-40 /
zbyszek1030 | 2016-10-27 21:48:09
Serdecznie dziękuję za lokalizację owych podobozów.Dobra robota!!!
juras | 2016-11-10 23:27:55
Według mnie brakuje obozu przy szybach Siostrzanych, ul. 1go Maja. Obiekt murowany, baraki, plac apelowy.
mroczan | 2016-11-12 11:27:03
Trzeba dodać Obóz Pracy przy Szybach Siostrzanych. Na stronie można znaleźć fotografie potwierdzające fakt istnienia obozu przy ul. 1Maja.
RafalSzz | 2016-11-21 16:51:03
Mógłbym prosić o linka. Jest tutaj zapis o ulicy Średniej może to o to chodzi ? zaraz dodam, bo mnie bardziej interesuje więcej szczegółów.
mroczan | 2016-11-21 18:25:46
Barak dla "robotników ze wschodu" widoczny jest tu
RafalSzz | 2016-11-22 20:27:11
Dopisałem to :) a czy masz może jakieś szczegóły dotyczące tego obozu ? ilu tam mogło być więźniów, jakie panowały warunki itd.